Môn thể thao đua ngựa được khai sinh từ thời La Mã Cổ Đại. Nhưng thời đó nó không có tên gọi như vậy mà nó được tổ chức dưới hình thức là đua ngựa kéo xe. Ngày nay môn đua ngựa ngày càng phát triển rộng khắp thế giới và có 4 loại thể thức đua phổ biến đó là: đua thẳng không có bất kỳ chướng ngại vật nào, đua có chướng ngại vật được bố trí ở đường đua, đua bằng hình thức ngựa đua phải kéo theo 1 chiếc xe 2 bánh với Nài Ngựa điều khiển xe ngồi phía sau, đua thử sức bền với đường đua rất dài lên tới 100k/ vòng đua.
Loại hình đua ngựa nổi tiếng hiện nay
Ở phương Đông, chuyện Điền Kỵ xếp ngựa (thời Chiến Quốc, 400 năm trước Công nguyên) đã hàm chứa nhiều yếu tố chuyên môn trong thể loại “đấu 3 thắng 2” của thể thao hiện đại. Chính vì lịch sử quá lâu đời như vậy; rất khó liệt kê cho hết các loại hình đua ngựa đã và đang tồn tại trên thế giới này.
Loại hình đua ngựa phổ biến nhất, nổi tiếng nhất hiện nay là “đua phẳng” kiểu Anh. Tức loại hình đua trên đường phẳng, theo một cự ly nhất định, xem ngựa nào về nhất. Tất nhiên, đã là thể thao thì phải có quy chuẩn. Loại hình này còn được gọi là đua ngựa Thuần Chủng, vì môn này dứt khoát chỉ sử dụng ngựa đua Thuần Chủng, với hồ sơ ngựa thật rõ ràng, đầy đủ.
Môn thể thao đua ngựa đem về doanh số bạc tỷ
Hãy quên đi khái niệm môn bóng đá là “ngành kinh doanh bạc tỷ”. Ở môn đua ngựa (chỉ riêng môn đua ngựa Thuần Chủng), doanh số từ các trường đua chính thức, có đăng ký và nộp thuế đầy đủ, đã là 115 tỷ USD/năm (theo số liệu cách đây 5 năm). Đấy là vì đua ngựa dứt khoát phải đi kèm với một loại hình giải trí: đó là trò cá ngựa.
Cả môn thể thao đua ngựa lẫn trò cá ngựa đều đã phổ biến tại Anh và Bắc Mỹ từ đầu thế kỷ 18. Mỗi nơi có một tổ chức điều hành riêng, với quy mô toàn quốc. Ví dụ, làng đua ngựa Anh được quản lý bởi BHA (British Horseracing Authority). Tổ chức này cấp phép hoạt động và xem xét kỷ luật đối với các nài ngựa chuyên nghiệp, giám sát nơi tập và các trường đua chuyên nghiệp, chỉnh sửa luật đua ngựa…
Có thể xem Weatherbys, với thâm niên hoạt động và uy tín đã gầy dựng từ năm 1770, là ngân hàng ngựa bởi nơi này lưu trữ hồ sơ, sổ ngựa từ vài trăm năm qua, lại là trung tâm cung cấp ngựa Thuần Chủng, là trung tâm môi giới, đấu giá ngựa, nói chung là làm đến 1.001 dịch vụ về ngựa đua.
Mỗi năm, nước Anh có khoảng 6 triệu lượt khán giả xem đua ngựa. Nghĩa là cứ 10 người thì có 1 người đi xem đua ngựa ít nhất 1 lần trong năm. Khán giả bóng đá không thể cao được như thế. Với môn đua ngựa, rất ít ai đến sân mà lại không đánh cá. Đánh nhiều là đằng khác!
Môn đua ngựa phổ biến ở nhiều nước trên thế giới
Các giải đua lớn, nổi tiếng tại Anh là Epsom Oaks, Epsom Derby, St Leger Stakes; 2.000 Guineas Stakes và 1.000 Guineas Stakes. Mỹ có giải Kentucky Derby, Preakness Stakes hoặc Belmont Stakes. Môn đua ngựa Thuần Chủng hiện đã phổ biến ở ít nhất 50 nước trên khắp thế giới.
Ngoài loại hình đua phẳng vừa giới thiệu, còn có kiểu đua vượt chướng ngại vật; không hào hứng bằng đua phẳng vì cự ly xa hơn. Điểm chung là cách đua nào cũng dùng ngựa Thuần Chủng và dựa vào tốc độ là chính.
Tốc độ kỷ lục được ghi nhận trong một cuộc đua ngựa Thuần Chủng là 66 km/h; và được ghi nhận ở cột mốc 150m sau khi xuất phát. Cự ly đua phẳng thường được tính bằng “furlong” – một đơn vị đo chiều dài đặc trưng trong môn đua ngựa. 1 furlong bằng 1/8 dặm Anh, tức khoảng 200m. Cự ly đua thường dao động giữa 5 furlong (khoảng 1.000m) và 2 dặm (khoảng 3.200m). Đường đua là chất tổng hợp (để đối phó với thời tiết xấu) hoặc nền đất và cỏ tự nhiên.
Tổng kết
Đua ngựa thể thao ra đời trên thế giới cách đây gần 3 nghìn năm. Được đưa vào chương trình thi đấu Olympic châu Âu, từ 1900 với nhiều nội dung thi đấu: thi cưỡi ngựa nhảy múa theo nhạc trong nhà thi đấu kích thước 20 × 50 m.Thi cưỡi ngựa vượt chướng ngại vật với chiều cao, chiều rộng khác nhau đặt trên trường đua; thi cưỡi ngựa trên các địa hình phức tạp khác nhau, quãng đường dài 15 – 20 km, vượt qua 25 – 40 chướng ngại vật cao 1,2 m.
Ngoài ra còn có dạng thi cưỡi ngựa nhảy cao, nhảy xa. Hoặc thi đồng đội đua ngựa chạy tiếp sức…tổ chức thi nhiều ngày với cự li trên 40 km. Người thắng cuộc được xác định bằng cách tính thời gian ngắn nhất; ít phạm lỗi (đánh đổ hoặc không vượt qua các chướng ngại) có tổng số điểm đạt cao nhất trong từng nội dung thi đấu. Môn đua ngựa quốc tế đấu thủ nữ cũng có các chỉ tiêu thi đấu như của nam giới. Ở nhiều nước còn tổ chức đua ngựa theo luật lệ riêng: đua ngựa kéo xe, thi cưỡi ngựa săn đuổi bắt thú; thi cưới ngựa bắn cung, bắn súng…
Nguồn: bongdaplus.vn